Bank van eigen bodem

  
SADC Projectontwikkelaars Anne Peters en Peter Joustra bij de biobased bank

Designbank van olifantsgras op Schiphol Tradepark

Deze designbank is gemaakt van olifantsgras dat wij op de vrije kavels van Schiphol Tradepark telen. De bank staat sinds vrijdag 9 december op het terras bij de Circular Expo van Schiphol Tradepark.

In het gebied bij de start- en landingsbanen van de luchthaven Schiphol worden Olifantsgras (Miscanthus), vezelhennep en vezelvlas geteeld. Deze gewassen zijn multifunctioneel: zij weren vogels zodat zij niet in de motoren van vliegtuigen kunnen vliegen, absorberen het geluid van de vliegtuigen, nemen CO2 op én ze zijn de basis voor deze biobased bank. De bank is namelijk gemaakt van olifantsgras, hennep en vlas. Zo is de cirkel van circulaire economie weer rond!

De vezels uit de hennep en het vlas worden verwerkt tot biocomposiet; de buitenkant van de bank. Miscanthus wordt gebruikt om biobeton te maken; de vulling van de bank. De vulling (van maar liefst 1200 kilo) zorgt  ervoor dat de bank niet wegwaait bij storm.

U bent van harte welkom bij de expo om op deze bijzondere bank te gaan zitten. Door het transparante gedeelte van de bank kunt u de natuurvezels zien.

 

Meer informatie over de circular expo: www.circularexpo.com

Meer informatie over Schiphol Trade Park: www.sadc.nl

Even uitrusten op biobased bankjes

Ze glimmen al een paar maanden in de zon: de biobased bankjes op de hoek van het Burgemeester Van Stamplein en de Nieuweweg in Hoofddorp. Ze zijn bedoeld om even uit te rusten. Wat niet iedereen weet, is dat deze banken zijn gemaakt van gras, hennep en vlas.

Ze zijn onderdeel van een project waarbij acht banken zijn gemaakt. In het gebied bij de start- en landingsbanen van Schiphol wordt olifantsgras (miscanthus), vezelhennep en vezelvlas geteeld. Deze gewassen zijn vogelwerend (dat is veilig voor de luchtvaart) en geluidsabsorberend. Maar bovenal, de gewassen zijn de basis voor biobased materialen. De vezels uit de hennep en het vlas worden gebruikt in biocomposiet waarvan de buitenkant van de banken zijn gemaakt. Miscanthus wordt gebruikt voor het biobeton waarmee de banken zijn gevuld. Op de zijkant staat wat de herkomst is: www.biobasedbank.nl. De bankjes in Hoofddorp zijn groen en het middelste gedeelte is transparant waardoor de hennep- en vlasvezels goed zijn te zien.

Er staan intussen al meer dergelijke bankjes in Haarlemmermeer waarop men kan zitten. De eerste twee bankjes staan sinds april op Schiphol Plaza. Ook staat er een bankje bij gebouw ‘The Base’ op Schiphol en een op Schiphol-Oost voor het Constellation gebouw. Deze zijn allemaal gebroken wit van kleur. Sinds juni jl. staan er twee bankjes nabij het raadhuis. Er volgt een bank in de nabijheid van de Jopenkerk en over de plek voor de laatste bank in Hoofddorp wordt nagedacht.

De bankjes zijn een samenwerking van de gemeente, Schiphol, Miscanthusgroep (de agrariërs die het olifantsgras verbouwen), Hogeschool Inholland, Strukton, HempFlax (maakt vezelmatten van de vezelgewassen) en TSG Group.

160815 Biobased bankjes Hoofddorp

 

Betere samenleving

De biobased banken zijn een stap op weg naar een betere samenleving. Nu maken we, gebruiken we en gooien weer weg. We putten de aarde uit door het gebruik van fossiele grondstoffen en we creëren een enorme afvalberg op het land en een plastic soep in de oceanen. Bovendien wordt het CO2-gehalte in de lucht verhoogd waardoor we steeds extremer weer krijgen. Daarom stappen we over op nieuwe manieren van produceren en consumeren. Bankjes maken van natuurlijke grondstoffen bijvoorbeeld.

Bron: www.haarlemmermeergemeente.nl

Onthulling twee biobased banken op Schiphol

Blij met het eindresultaat
Enkele projectpartners en studenten op en bij één van de banken.

Op Schiphol zijn op vrijdag 8 april 2016 twee biobased* designbanken onthuld, gemaakt van gewassen die in de directe omgeving van de luchthaven groeien. De banken, die staan op het Jan Dellaertplein, werden onthuld door studenten van de Hogeschool Inholland en kunnen gebruikt worden door reizigers en bezoekers.

Schiphol is erg blij met de nieuwe banken, die ontwikkeld zijn in samenwerking met Hogeschool Inholland, gemeente Haarlemmermeer, Miscanthusgroep, TSG, Hempflax en Strukton.

Marcel van Beek, Manager Innovatie & Duurzaamheid bij de luchthaven: “Biobased straatmateriaal wordt nog niet veel gemaakt. Voor elke bank is 1500 kg CO2 geabsorbeerd. Dat maakt ze niet alleen klimaatneutraal maar zelfs klimaat positief. “

 
Gewassen omgeving Schiphol
Schiphol stimuleert het verbouwen van gewassen als vlas, vezelhennep en olifantengras in haar directe omgeving. Ze absorberen namelijk niet alleen geluid en CO2, maar ze worden ook gemeden door grote vogels en kleine vogels willen er niet in nestelen. Vogels kunnen een gevaar vormen voor de vliegveiligheid.

 
Duurzaam en biobased
Schiphol heeft de ambitie om een van de duurzaamste luchthavens ter wereld te worden. Dat doet ze onder andere door circulair en biobased te ondernemen. Zo maakt zij van het afvalwater mestkorrels voor de omgeving en het beton van oude platformen wordt hergebruikt bij nieuwe bouwwerkzaamheden. Bij nieuwe grondstoffen wordt waar dat kan voor biobased gekozen. Daar zijn deze designbanken een voorbeeld van.

Later dit jaar komen er nog twee biobased banken bij op Schiphol en vier elders in de gemeente Haarlemmermeer.

 

*Biobased materiaal kan binnen de levensduur van het product waarin het gebruikt wordt weer terug groeien. Omdat ze op korte termijn terug groeien vormen biobased grondstoffen in theorie een onuitputtelijke bron van materiaal, in tegenstelling tot fossiele grondstoffen die over vele duizenden jaren ontstaan.

Schiphol Plaza krijgt zitbanken van gras

Overgenomen van www.haarlemmermeergemeente.nl

Op het centrale plein met de bussen en de taxi’s bij Schiphol Plaza komen nieuwe zitbanken. Wat reizigers en bezoekers niet weten, is dat deze banken zijn gemaakt van gras. Vrijdag 8 april wordt het zitmeubilair feestelijk onthuld.

In het gebied bij de start- en landingsbanen van Schiphol wordt olifantengras (Miscanthus), vezelhennep en vezelvlas geteeld. Deze gewassen zijn vogelwerend (dat is veilig voor de luchtvaart) en geluidsabsorberend. Maar bovenal, de gewassen zijn de basis voor biobased materialen. De vezels uit de hennep en het vlas worden gebruikt in biocomposiet waarvan de buitenkant van de banken zijn gemaakt. Miscanthus wordt gebruikt voor het biobeton waarmee de banken zijn gevuld. Wie op de bank gaat zitten, kan met een QR-code op de zijkant van de bank zien wat de herkomst is, op biobasedbank.nl.

Fabricagemal
Studenten van Inholland Delft hebben voor de twee banken het omhulsel van vlas en hennep gemaakt. Er volgen nog zes banken.
Het fabricageproces ging niet van een leien dakje.

“Dat kan ook niet en moet ook niet omdat het een geheel nieuwe productiemethode is. De studenten leren er alleen maar van,” zegt Willem Kemmers die de studenten begeleidt.

Student Martijn van Meijel in het Composietenlab van Inholland bij de bank-in-wording omgekeerd in de mal. Hierna wordt de bank met Miscantus-beton afgevuld.
Student Martijn van Meijel in het Composietenlab van Inholland bij de bank-in-wording omgekeerd in de mal. Hierna wordt de bank met Miscantus-beton afgevuld.

Leerpunt
Martijn van Meijel, derdejaars Luchtvaarttechnologie, testte het biocomposiet en hielp mee met het produceren van de mal.

“Dat is de gietvorm waarin de banken zijn gegoten. In het begin lukte dat niet omdat de hars niet goed uitharde.”

Leerpunt voor de volgende keer?

”Kritischer kijken naar het werk dat moet worden gedaan. Als ingenieur moet je alle mogelijke problemen overzien en proberen te voorkomen.”

Kosten-batenanalyse
Marco van Adrichem, student Tuinbouw en Agribusiness, leerde veel over de biobased economie en stelde een kosten-batenanalyse voor de biobased banken op. Daarbij hield hij niet alleen rekening met de financiën, maar ook met de ecologische en sociaal-maatschappelijke gevolgen. Een tip?

“Stel duidelijke eisen op met de opdrachtgevers en zorg voor duidelijke communicatie en informatiedeling binnen het project.”

Jan Dellaert
De ruimte voor Schiphol Plaza heet Jan Dellaertplein. Dat de banken hier komen is niet toevallig. Dellaert was luchtvaartpionier en bouwer van Schiphol. De studenten van Inholland zijn pioniers op hún gebied. Ook op het Burgemeester Van Stamplein in Hoofddorp komen er bankjes. Strukton heeft de banken met miscanthus-beton gevuld zodat ze voldoende gewicht hebben en niet omwaaien. De komende maanden monitoren de studenten hoe het natuurlijke materiaal zich houdt tijdens het gebruik.

Nieuwe productiewijze
Wethouder John Nederstigt ziet de bankjes als een stap op weg naar een betere samenleving.

“We maken, we gebruiken en gooien weer weg. We putten de aarde uit door het gebruik van fossiele grondstoffen en we creëren een enorme afvalberg op het land en een plastic soep in de oceanen. Daarom moeten we overstappen op nieuwe manieren van produceren en consumeren. Bankjes maken van natuurlijke grondstoffen bijvoorbeeld.”

De zitbanken zijn een samenwerking van de gemeente, Schiphol, Miscanthusgroep (de agrariërs die het olifantsgras verbouwen), Hogeschool Inholland, Strukton, Hempflax (maakt vezelmatten van de vezelgewassen) en TSG Group (communicatie).

Meer over de circulaire economie.

Bio composiet design buitenmeubilair

150827 ondertekening_DSC9354
Ondertekening van de samenwerking

Het is niet het eerste waar je aan denkt als je het gras op akkers bij Schiphol ziet. Toch is dit olifantsgras de grondstof voor acht zitbanken die in januari 2016 op Schiphol en op een andere plek in de gemeente Haarlemmermeer komen.

Het gaat om een proef met het toepassen van bio-materialen gemaakt van lokaal geteelde gewassen. Daar zit een hele wereld achter.

Nieuwe manieren van produceren Wethouder John Nederstigt ziet de bankjes als een stap op weg naar een betere samenleving. “We maken, we gebruiken en gooien weer weg. We putten de aarde uit door het gebruik van fossiele grondstoffen en we creëren een enorme afvalberg op het land en een plastic soep in de oceanen. Daarom moeten we overstappen op nieuwe manieren van produceren en consumeren. Bankjes maken van natuurlijke grondstoffen bijvoorbeeld.”

Biocomposiet

Willem Kemmers van Hogeschool InHolland Delft vertelt hoe dat werkt. “Een aantal agrariërs begon een paar jaar geleden met het telen van olifantsgras (miscanthus) en hennep op akkers rond de luchthaven om ganzen af te schrikken. Want die vogels hinderen het vliegverkeer. De ganzen bleken het snelgroeiende hoge gewas inderdaad te mijden. Schiphol en haar partners besloten daarom het verbouwen van die grassen flink uit te breiden. Bijkomend voordeel is dat het sterk vezelhoudende materiaal enorm geschikt is als grondstof voor biocomposiet en biobeton. Dat gebruiken wij nu voor straatmeubilair.”

Natuurlijke vezels

Even een stukje techniek: biocomposiet wordt gemaakt van natuurlijke vezels zoals vlas en hennep. Als die vezels een harslaag krijgen die grotendeels uit planten wordt gewonnen ontstaat een glad, duurzaam materiaal dat lijkt op kunststof. Het lukt nog niet om van miscanthus biocomposiet of hars te maken, maar het kan wel goed worden gebruikt voor biobeton. In combinatie met biocomposiet is dat prima om bijvoorbeeld zitbanken van te maken.

Misacanthus-Beton

Samen met onder meer Schiphol, Miscanthusgroep (de agrariërs die het olifantsgras verbouwen), Hogeschool InHolland en Strukton sloot de gemeente in September een overeenkomst. De afspraken zijn helder: de studenten van InHolland zorgen voor het omhulsel van vlas en hennep voor de acht zitbanken. Strukton vult de banken met miscanthus-beton zodat ze voldoende gewicht hebben en niet omwaaien. En de studenten monitoren vervolgens hoe het natuurlijke materiaal zich houdt tijdens het gebruik van de banken.

Bron: Informeer Krant van de gemeente Haarlemmermeer – Jaargang 10, nummer 33, donderdag 3 september 2015